VAJİNİSMUSUN ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ NELERDİR? / VAJİNİSMUS ÇÖZÜMÜ İSTANBUL

        Vajinismus vajina kaslarında cinsel birleşme(koitus) engelleyecek nitelikte sürekli ya da yineleyici bir biçimde istem dışı kasılmaların olmasıdır.

         Vajinismusta istem dışı bu kas spazmları çoğunlukla vajinaya girme girişimi öncesinde ya da vajinaya girme teşebbüsü esnasında meydana gelir. Bazı vajinismus sorunu yaşayan kadınlarda vajinaya bir şey girme düşüncesi ya da vajinal ilişkinin zihin dilinde canlanması ile bile bu istemsiz kasılmalar tetiklenebilir.

         İstemsiz kasılmaların şiddetli olduğu vakalarda vajinaya girmek imkansız hale gelir. Kasılmaların daha düşük seviyede olduğu vakalarda ilişki zoraki yarım yamalak olur ve ağrılı birleşmeye yol açar.

         Vajinismus sorunu yaşayan kadınlar vajinal penetrasyonla ilgili olarak değişen seviyelerde fobik korku yaşarlar. Bu fobik ankisiyeteden kendilerini korumak için cinsel aktiviteden kaçınma davranışı gösterirler.

          Vajinismus sorunu yaşayan kadınlar vajinal giriş konusunda taşıdıkları endişenin yoğunluğuna göre iki farklı gruba ayrılırlar.

          Vajinal giriş konusunda çok yoğun endişe yaşayan kadınlar vajinal giriş teşebbüsüne hatta vajinaya dokunulmasına çok büyük tepki verir. Bu grupta olan kadınlar hem cinsel ilişkiden hem de vajinal(jinekolojik) muayeneden korkar. Endişe düzeyi daha düşük düzeyde olan kadınlar tampon kullanabilir, vajinal muayene olabilirler ancak yine de cinsel ilişkiye giremezler

          Vajinismusun en tipik iki belirtisi giriş denemeleri esnasında ya da vajinaya elle dokunmada hissedilen ağrı ve vajinal girişe karşı çok yoğun endişe duymalarıdır. Genellikle denemeler sırasında ağrı öyküsü vardır. Dolayısıyla vajinismus ağrıdan acıdan kaçınma amacına hizmet eden koşullanmış bir yanıttır. Vajinismus sorunu yaşayan kadınlar cinsel birleşme ile ağrı, acı arasında doğrudan bir bağlantı kurmuşlardır. Cinsellik onlar için sadece acı, ağrı verecek bir şeydir.

          Vajinismusta ilk tanı cinsel öykü alınırken kadın ve eşi tarafında ilişki denemeleri sırasında birleşmeye engel olan vajina kaslarının kasıldığı konusunda yapılan bildirime göre konur. Öyküde kadın ve eşi birleşmeye engel olan kas spazmını yaşadığını bildirirler.

          Tanıda dikkatli bir cinsel öykü alınarak eşin ereksiyon sorunu ya da ileri derecede bir erken boşalmanın olması vajinismustan ayırt edilmelidir. Bazı durumlarda bu cinsel işlev sorunları birlikte de bulunabilir.

          Jinekolojik muayene ile fiziksel faktörlerin dışlandığı nedensel faktörlerin psikolojik olduğu vakalarda cinsel işlev bozukluklarının tedavisinde iyi eğitim görmüş deneyimli bir cinsel terapistin uygulayacağı cinsel terapi ile sonuç son derece başarılıdır. Çok hafif vakalarda 3-4 görüşme seansı yeterli olurken daha ağır vakalarda daha fazla seans yapılması gerekli olabilir.

Vajinismus tedavisinin özünde 3 unsur vardır.

1-Vajinal giriş düşüncesi ya da beklentisiyle ilgili yoğun anksiyeteye bağlı olarak gelişen koşullanmış kaçınmacı cinsel davranışlara aşamalı olarak son verilmesi.

2-Vajinal giriş ile ilgili anksiyete azaltılması.

3-Vajina kaslarındaki koşullanmış kas spazmlarına kasılmalara aşamalı olarak son verilmesi.

        Cinsel terapist cinsel terapi seanslarında kadının hangi kaslarının kasıldığını ve bu kasların niçin kasıldığını anlamasını sağlar. Bunun ardından bu kaslarını nasıl gevşeteceğini öğrenmesini sağlar.

        Kadın kaslarını gevşetmeyi bedeni kontrol etmeyi öğrendikten sonra vajina kaslarındaki kasılmaları sonlandırmak için kadın parmaklarını ya da farklı boyutlardaki dilatörleri(vajinal alıştırıcılar) vajinasına yerleştirmek için teşvik edilir.

          Vajinismus tedavisinde vajinal kaslardaki koşullanmış kasılmaları söndürmek için iki seçenek vardır. Hastanın kendi parmakları ya da dilatörler kullanılır.

          Bazı cinsel terapistler hastanın kendi parmaklarını yerleştirmesini tercih eder. Diğer bazıları ise dilatörleri kullanmayı tercih eder.

          Parmakların vajinaya yerleştirilmesi ya da dilatörlerin yerleştirilmesi birbirinden farklı değildir. Aynı amaca hizmet eder ikisi de aynı şeydir. Vajinismus tedavisinde dilatörlerin kullanılması kişinin parmak oyunlarından muaf olduğu anlamına gelmez. Biri parmaklarını yerleştiriyor diğeri dilatörleri.

          Vajinismus tedavisinde önemli olan kadının kendi kontrolü altında kendi hızına göre uygun gevşeme eşliğinde parmaklarını ya da dilatörleri(dildolar) aşamalı olarak vajinasına yerleştirmesidir.

          Vajinismus tedavisinde ilk önce en küçük nesneyi örneğin serçe parmağını ya da en küçük dilatörü vajinasına rahatça sokma aşamasına geldikten sonra yavaş yavaş daha büyüğüne örneğin bir büyük parmağa ya da bir büyük dilatöre geçmesi sağlandıktan sonra çift parmağa ya da daha büyük dilatöre geçmesi teşvik edilir.

          Erkek eşin tedavi sürecine katılımı çok önemlidir. Bu sayede kadın yine kendi kontrolü altında ve kendi temposuna göre eşinin parmaklarını aşamalı olarak vajinasına yerleştirmeyi tolere edebilir.

          Bu şekilde vajina içindeki spazm( kasılma) tamamen sona erdikten sonra kadının kontrolünde aşamalı olarak penis vajinaya yerleştirilir.

          Vajinismus tedavisi yalnızca parmak ya da dilatör egzersizlerinden ibaret olan mekanik bir tedavi değildir. Vajinismus tedavisinde asıl tedavi edici bileşen kadının cinsel korkularından ve çatışmalarından kurtularak cinselliği ile barışmasıdır Bu nedenle vajinismus tedavisinde parmak ya da dilatör egzersizleri aşamasına geçmeden önce kadının kafasında ve vücudunda cinselliğin ağrı acıdan ziyade haz verici bir şey olduğu bağlantısı kurulmuş olmalıdır. Vajinismus tedavisinde cinsel terapistin asıl ustalığı da tam bu noktada gizlidir.

          Bu nedenle Sadece mekanik parmak ya da dilatör egzersizlerine dayanan aceleci tedaviler ilk başta  çekici gelmesine rağmen acele tedaviler bazı kadınlarda fiziksel olarak cinsel birleşmeye izin verse de vajinismus çoğu zaman şekil değiştirerek ağrılı ilişki veya cinsel isteksizlik olarak devam eder. Bunun anlamı çiftin cinsel sorunlarının başka bir şekilde devam etmesinden başka bir şey değildir  

          Kaygı çok yoğun olduğunda çiftin bu aşamaları tamamlaması çok zordur. Çiftin ilerlemesi ve yolunu kaybetmemesi için anlayışlı ve sabırlı bir cinsel terapistin takibi ve kontrolü vajinismus tedavisinde çok önemlidir.

          Vajinismus tedavisinde çiftin motivasyonu, eşle kurulan olumlu ve destekleyici bir ilişki cinsel terapistle kurulan olumlu bağ tedavi başarısını etkileyen en önemli faktörlerdir.

VAJİNİSMUS TEDAVİSİNDE KULALANILAN VAJİNİMUS TEDAVİ EGZERSİZLERİ

• Gevşeme ve rahatlama egzersizleri
• Kasma gevşetme egzersizleri
• Vajinal girişe ilişkin fobik korkuyu yenmede psikoterapi teknikleri
• Duyarsızlaştırma egzersizleri
• Cinsel bilgilendirme, cinsel eğitim
• Odaklanma ve bedeni gevşetme egzersizleri
• Bedeni tanıma, cinsel organları keşfetme, işlevlerini öğrenme
• Duyu odağı egzersizleri
• Hipnozla gevşeme ve hipnozla telkin
• Cinsel çatışma ve cinsel korkuların çalışılması
• Parmak ya da dilatör eğzersizleri

Vajinismus tedavisinde cinsel terapist bu egzersizleri vakanın durumuna göre bir bütün olarak birbirlerini tamamlayacak şekilde aşamalı olarak yada aynı anda sekronize bir şekilde kullanır.

Shu. Güldane KAVGACI
Aile ve Evlilik Terapisti Cinsel Terapist