,
Evlilik dışı ilişki, (aldatma/sadakatsizlik) romantik ilişkilerdeki sadakat ve güven temeline uymayan ilişkidir. Genellikle gizli kapaklı yürütülür. Aldatan kişide suçluluk, aldatılan eşte ise kırgınlık üzüntü, öfke, değersizlik, başkalarına tercih edilme, kandırılmışlık gibi pek çok acı verici duyguya neden olur.
Evlilik Dışı İlişkilerin Dinamiği
Evlilik dışı ilişki (aldatma) macerası genellikle yanılsamalı bir coşku İle başlar. İlk başlarda çok heyecan vericidir. Adeta bir masal gibi algılanır. Bir taraftanda çok merak uyandırıcıdır. Evlilik ilişkisinin getirdiği yükler, önceden biriktirilmiş sorunlar ve güceniklikler yoktur.
Aldatma ilişkilerinin bir kısmı erotik ve yoğun bir biçimde cinsel içerikli olabilir. Ancak çoğu evlilik dışı ilişki dinamiğinde eşler arasında çözülmemiş evlilik çatışmaları vardır. Öfke, boşluk duygusu, mutsuzluk, korku, ciddi evlilik ihtilafları, eşlerin iletişim becerilerinden yoksun olması, duygusal uzaklık aldatma ilişkilerinde rol oynayan önemli dinamiklerden bazılarıdır. Örneğin eşlerden biri mutsuz bir ilişkinin verdiği ince sızıdan uzaklaşmak için ya da mutsuzluğu ve evlilik sorunları ile yüzleşmemek için bir aldatma ilişkisi macerasına girebilir. Bu çeşit bir aldatma ilişkisi asıl ana ilişkide yatan derin bir problemin (mutsuzluk) belirtisidir. Bu örnekte görüldüğü gibi evlilik dışı ilişki bazen asıl ana ilişkideki sağlıksız durumun dışsal görüntüsüdür. Bir başka anlatımla evlilik ilişkisinin içinin dışa yansımasıdır. Aldatma ilişkisi çözüme kavuşturulmamış evlilik sorunlarının geçici süre ile üstünün örtülmesine hizmet eder.
Evlilik dışı ilişkilerin dinamiğini anlamak için aile resminin bütününe odaklanmak gerekir. Bu odaklanma, her iki eşin kök ailelerini de içerecek bir şekilde sistemik bir bakış açısıyla yaklaşmayı gerektirir. Örneğin bir ailede ilişkinin zorlukları ile mücadele etmek yerine zorluklara sırtını dönüp bir aşk mecerasına doğru kaçma geleneği nesiller boyunca tekrarlanmış, yerleşmiş jenerasyon geçişli bir örüntü olabilir.
Ait olma ihtiyacı insan canlısının evrensel ihtiyacıdır. Aile, ait olma duygusunu ilk yaşadığımız yerdir. İlgi aradığımız ilgi gösterdiğimiz bize ihtiyaç duyulduğunu ilk hissettiğimiz yerdir. Sevdiğimiz insanın bizi aynı şekilde seveceğine inandığımız yerdir. Evlilik dışı bir ilişki (aldatma ilişkisi)eşleri birbirine bağlayan ait olma duygusunu yok eder ve terk edilme korkusunu tetikler.
Evlilik dışı ilişkiler kendi iç dinamiklerine göre çeşitli şekillerde görülebilmektedir. Brown’nın 1991 de geliştirdiği 5 farklı aldatma ilişkisi türü aşağıda anlatılmaktadır.
1-Çatışmadan Kaçınma İlişkileri
Çatışmadan kaçınma ilişkilerinde dikkatini bana vermeni sağlayacağım feryadı vardır. Eşler bakış açılarındaki herhangi bir farklılıktan kaçınır. Bu kaçınma belki huzur sağlamaya yöneliktir. Ancak bu huzur bunaltıcı bir hal alır. “Her koşulda huzur yaklaşımı“ ilişkide sorunlarda kaçınma aracılığı ile sorunlara neden olur. Genellikle eşlerden evlilik doyumu en düşük olanı evlilik dışı ilişkiye girer ve ardından hızlı bir şekilde olayın fark edilmesini sağlar. Bu ilişkideki sorunların üstündeki kapağı kaldırır. Her şeyin açığa çıkması rahatlama getirir.
2- Yakınlıktan Kaçınma İlişkileri
Bütün evlilik dışı ilişkiler yakınlıkla ilgili sorunları ortaya çıkarır. Ancak yakınlıktan kaçınma ilişkisinde temel sorun da budur. Dışarıdaki ilişki kırgınlık ve hayal kırıklığına karşı çok da bilinçli olmayan bir kalkan görevi görür. ”Sana bu kadar ihtiyaç duymayı istemiyorum. O yüzden ihtiyaçlarımın bir kısmını başka yerde karşılayacağım. ”Kırgınlık ve duygusal yakınlıkla" ilgili güçlükler bu yakınlığı başka yerde aramaya neden olur. En sık rastlanan aldatma ilişkisi türüdür.
3-Cinsel Bağımlılık İlişkileri
Bu tarz kişiler, başkalarının kalbini fethederek, gerçek aşkı bulmaya yönelik umutlarını ifade ederek kişisel sorunları ve ihtiyaçları ile başetmekten kaçınırlar. Böyle bireyler kimi zaman istismar ve ihmali de içeren yoksun bir geçmişten gelmektedirler ve kendilerini boş olarak tanımlamaktadırlar; hiç bir şey içlerindeki boşluğu kalıcı olarak dolduramayacaktır. Başkalarının kalbini fethetmek yalıtılmışlıklarını, utanç duymalarını ve düşük benlik saygılarını telafi eder.
Cinsel bağımlılık ilişkisi kompulsif ve kontrol dışı görünen bir bağımlılık davranışıdır. Bu bağımlılık genellikle karşılığında ödenen bedellere rağmen devam eder.
4-Boş Yuva İlişkileri
Boş yuva ilişkileri güçlü duygusal bağdan ziyade aileye duyulan inanç sayesinde bir arada kalabilmiş bir evliliğe işaret eder. Eşler yüzeyde sorumluklarını yerine getirmeye çalışırlar. Ancak yakınlığı başka yerde arama eninde sonunda evlilik ilişkisinin kapısına dayanır. Çocuklar evdeyken genellikle odak noktası onlardır. Çocukların gidişiyle evlilikteki boşluk keskinleştiğinde kişi doyumu başka bir yerde aramanın cazibesine kapılır.
5- Kapının Dışındaki İlişkiler
Bu çeşit evlilik dışı ilişkide aldatan ciddi manada evliliğini bitirmeyi düşünmektedir. Dolayısı ile bu tarz bir evlilik dışı ilişki şu soruların yanıtını aramayı amaçlamaktadır: ”tek başına idare edebilirmiyim”, “Hala çekicimiyim”, “Bir başka ilişkide mutlu olabilirmiyim” ve en önemlisi de “ Beni kapı dışarı etmeni sağlayabilirmiyim” Amaçlanan şeyin iki yönü vardır genellikle bir kendini doğrulama arayışı ile birlikte evliliği bitirme sorumluluğunu almaktan kaçınmaya yönelik çok da bilinçli olmayan bir istek olabilir. Evlilik dışı ilişki evliliği sonlandırmanın zorluklarından ve acısından uzak durmanın bir yoludur.
Eşcinsel İlişkiler
Eşcinsel ilişkiler Brown’nın beş evlilik dışı ilişki türüne eklenebilecek bir başka katogeridir. Heteroseksüel bir ilişki içinde bulunduktan sonra eşcinsel biriyle yaşanan evlilik dışı ilişkiyi içerir. Bu çeşit aldatma ilişkisi evliliğin gidişatı acısından genellikle kötüdür.
Bazı kişiler kendi cinsiyetlerinden olan kişilere yönelik çekimlerinin daha ergenlik yaşlarındayken farkındadır. Ancak kişisel, ailesel, veya sosyal olarak kabul görmeme gibi nedenlerden dolayı bunu saklarlar. Ahlaki değerler, veya dini inançlar bir noktaya kadar evliliğin başarılı olmasına katkı sağlayabilir. Daha sonra kişideki bu kararlılık yıkılabilir. Bazı durumlarda ise çekim sonradan ortaya çıkabilir.
Eşlere Hatırlatıcı ip Uçları
Aldatma Sonrası Ne Yapılmamalı?
İlk yapılmaması gereken şey kaybetme korkusu ile hemen eşin elini tutup çok çabuk affetmek ve aynı şekilde tepkisel olarak ayrılığa karar vermek ya da zamanla geçer diye sorunu zamana bırakmak. Bunlar yapılmadan önce çiftin aldatma dinamiklerini anlaması gerekir. Anlamadan affetmek sindirimi zorlaştırır. Oysa önce aldatma dinamiklerini anlamak ilişkiye derinlik katma potansiyelini de kendi içinde barındırır. Evlilik dışı ilişki (sadakatsizlik) çift arasındaki güven ilişkisini sarsan en önemli ilişkisel travmalardan biridir. Çiftin bu travmanın altından tek başına kalkmaları neredeyse imkansızdir. Böyle bir durumda bir evlilik terapisti desteğinde ilerlemek çift için önemli bir seçenektir
Shu. Güldane Kavgacı
Aile Ve Evlilik Terapisti