,
Boşanma travması, ailenin dağılması ile sonuçlanan ve etkileri hayat boyu devam eden aile yaşam olayıdır. Boşanmada karı koca arasındaki romantik ilişki biterek evlilik bağı çözülür. Boşanma ile birlikte çifttin birbirlerine karşı olan karı kocalık rolleri biter ancak çocukları varsa ana babalık rolleri devam eder.
Boşanma aşaması çift için olduğu kadar çocukları ve geniş aileleri de içine alan çok önemli aile kriz durumudur. Aile ilişkilerine kaos, belirsizlik ve tedirginlik durumu hakimdir. Kiriz ve belirsizlik durumu sağlıklı bir şekilde yönetilmediği zaman çift arasında hatta bazı durumlarda aileler arasında çatışma ve savaşa dönüşebilir. Ne yazık ki böyle durumlarda sağlıklı boşanma gerçekleşmez. Aileler karşılıklı olarak birbirini suçlar. Çift birbirini suçlar. Çocukların iyiliği düşünülemez.
Boşanmanın psikolojik etkileri vardır. Boşanmakla sadece eşinizi kaybetmekle kalmazsınız. Bazı rollerinizi; evlilik bağı çerçevesinde oluşan bazı yakın dost ve arkadaşlarınızı da kaybedersiniz. En önemlisi beraber oluşturduğunuz evlilik tarihi ve aile hazinesini de kaybedesiniz. İşin doğrusu evlilik statünüzü kaybetmek hayatınızda çok büyük bir değişikliktir. Kimliğinizi, kişiliğinizi bazı bakımlardan yeniden tanımlamak ve yeni yaşam biçiminize uyum sağlamak için fazladan çaba sarf etmek zorunda kalırsınız. Boşanma travmasının kişi üzerindeki etkileri bir yıldan dört yıla kadar sürebilir. Ancak kişi bu sürelerin sonunda eninde sonunda toparlanıp hayata yeniden kollarını açar.
BOŞANMA BİR TRAVMA VE KAYIPTIR
Boşanma psikolojisi kişiden kişiye değişmekle birlikte boşanma kişi için bir kayıptır. Boşanma eşler arasında ki bağın kaybıdır. Umutların ve evlilik hayallerinin kaybıdır. Her şeyden önce bağlanmanın kaybıdır.
Her kayıp bizi bir keder içine sürükler. Psikolojik boşanmanın gerçekleşmesi için yas tutma sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlanması gerekir. Yas tutma, kayıp ve ayrılık gerçekliğine uyum sağlayabilmemiz için gelişimsel bir görev ve uyum sağlama çabasıdır. Yas tutma, kayba karşı verilen duygusal bir yanıttır. Bu anlamda boşanmak istemeyen taraf için boşanmanın psikolojik etkileri daha ağırdır. Yas tutma süreci de daha ağır ve karmaşık bir süreç olacaktır.
İnsan canlısının psikolojik büyümesi kayıplara uyum sağlayabilmesi kayıp ve ayrılıkları duygusal gelişimimizin bir aracı olarak görebilmemizde saklıdır. Çünkü hayatımız kayıplarla doludur. Boşanmada, ayrılığın yası tam olarak tutulmadığında yaşamı olumsuz yönde etkiler. Kişinin enerjisini tüketir. Diğer insanlarla bağlantı kurmasını zayıflatır. Boşanmada ayrılığın yasını tutmamak demek evlilikteki eski sorunların kölesi olarak kalmak demektir. Geçmişten bir türlü bu güne gelememek demektir. Ayrılık ve kayıptaki acıya katlanabilmek ve çözümleyebilmek sağlıklı boşanmanın olmazsa olmazıdır.
Günümüzde boşanma oranları eskiye oranla hızla artmaya davam etmektedir. Artışın en önemli sebeplerinden biri evliliğin en baştan zayıf temeler üzerine kurulması ve evliliğe duygusal yatırımın zayıf olmasıdır. İkincisi ise evlilikten beklentilerin artmış olmasıdır. Eskiden evine bakan bir koca yeterliyken artık eşler birbirlerinden duygusal yönden doyurulmayı, yakın arkadaşlığı, derin romantik aşk ve cinsel yönden doyurulmayı beklemektedirler. Çağımızın acımasız ve ölçüsüz bireyci bakış açısı eşleri hep birbirinden beklemeye yöneltirken; insanı kendine ve insanı insana yabancılaştırmayı getirmiştir. Katı bireycilik, insanı ilişkideki kendi olumsuz katkılarını görmeye karşı sessiz sedasız körleştirmiştir. Bu durum evlilik ilişkisinin sırtındaki yükü arttırarak evlilik stresinin artırmıştır.
Boşanma eşler arasındaki duygusal bağın çözülmesi ve evlilik birliğinin bozulması anlamını ifade eder. Boşanma sonrası evlilik birliği bozulsa da çocuklar varsa aile parçalanmış aile olarak davam eder. Boşanma sürecinde ve sonrasında eşler bir taraftan yas sürecini atlatıp yeni yaşamlarına ve yeni rollerine uyum sağlamaya çalışırken diğer taraftan da ebeveynlik rollerini yerine getirmek zorundadır.
Ebeveynlik rollerini layıkıyla yerine getirmek yeterince ağırdır. Küçük çocuklarınızı yıkamanız doyurmanız, giydirmeniz onlarla oynamanız, onlar için alışveriş yapmanız, sağlıklarını ve mutluluklarını korumanız kısacası bakımlarını sağlamanız gerekir. Çocuklarınız büyükse ya da büyüdüklerinde ergenliğe girdiklerinde değişen ruh haleleriyle kavgalarıyla kalp kırıklarıyla uygun şekilde başa çıkmanız gerekir. Tüm zamanınızı ve enerjinizi hiç bir karşılık beklemeden vermeniz gerekir. Diğer bir değişle çocuklarınızı şartsız sevmeniz gerekir. Ebeveynlikten işten çıkar gibi çıkıp gidemezsiniz. Mutsuz bir evlilikten boşandığınız gibi çocuklarınızdan boşanamazsınız. Onlar da sizden boşanamaz. Her çocuk ebeveynlerine bağlıdır. Kendi çocuğunuzu daha kolay bir çocukla değiştirmezsiniz. Bu nedenle boşanma sürecinde ve sonrasında bir aile danışmanı rehberliğinde ilerlemeniz boşanma terapisi almanız size ve çocuklarınıza çok faydası olur.
Boşanma travmasından sonra yeni yaşam şeklinize ve rollerinize uyum sağlamaya çalışırken zorluk ve rol kamaşası yaşamanız kaçınılmazdır. Bütün bu zor meselelerin halledilmesinde bir aile danışmanının rehberliğinde ilerlemesi çok kıymetlidir. Evlilik danışmanı boşanmadan önce boşanmanın bireyler çocuklar üzerindeki etkilerini iyice açıklar. Boşanmanın son çare mi olduğu yoksa tepkisel bir karar mı olduğunu ayırt etmenizde size rehberlik ederek bilinçli karar vermenize yardım edebilir.
Bahçedeki bitkiler canlanmayacak kadar kurumuşsa bu kez boşanma terapisi ile boşanmayı sağlıklı bir şekilde gerçekleştirmenizde size rehber olabilir. Çocuklarla ilgili konularda iş birliği içinde hareket etmenize, boşandığınız eşin desteğini almanıza ve doğru iletişim kurmanıza yardım edebilir. En önemlisi de eski eşinizle bitmemiş meselelerinizi halletmenize aralarınızdaki gerginliği çocuklar üzerinden devem ettirmemenizde size rehber olabilir.
Boşanma evlilik problemlerinin sona ermesinde çoğu zaman bir çözüm değildir. Çiftin çocukları varsa boşanma sürecinde aile terapistinden boşanma danışmanlığı almazlarsa çift arasında var olan problemler bu kez şekil değiştirerek davam eder. Bu da çocukların psikososyal gelişimleri ve uyumları için yeterince kötü bir durumdur.
Araştırmalar boşanan bireylerin evli olanlara göre daha fazla probleme sahip olduğunu daha mutsuz olduklarını, sağlık sorunları ve ölüm oranlarının daha yüksek olduğunu sosyal olarak daha izole bir yaşam sürdürdüklerini ve yaşam standartlarının daha düşük olduğunu göstermektedir.
BOŞANMA SÜRECİNDE EVLİLİK TERAPİSİNİN ÖNEMİ
Boşanma psikolojisi karmaşık bir süreçtir. Suçluluk, pişmanlık, öfke korku gibi duyguların biri gider biri gelir. Boşanma travmasını atlatmak bu acı verici duygularla baş edebilmeniz ve tekrar bir iç dengeye kavuşabilmeniz için boşanma terapisti desteği almanızın size çok faydası dokunabilir.
Shu. Güldane Kavgacı
Aile Ve Evlilik(Çift) Danışmanı & Cinsel terapist